Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο πόνος στη μέση είναι μηχανικής αιτιολογίας. Σε πολλές περιπτώσεις σχετίζεται με την σπονδύλωση (spondylosis), έναν όρο που αναφέρεται στον γενικό εκφυλισμό της σπονδυλικής στήλης και σχετίζεται με την φυσιολογική φθορά που συμβαίνει στις αρθρώσεις, τους δίσκους και τα οστά της σπονδυλικής στήλης καθώς γερνάμε. Μερικά παραδείγματα μηχανικών αιτιών οσφυαλγίας περιλαμβάνουν:

Θλάσεις στην περιοχή της μέσης αποτελούν την πιο συχνή αιτία για οξεία οσφυαλγία. Οι θλάσεις είναι σχισίματα συνδεσμικών ή τενόντιων ή μυϊκών ινών. Μπορεί να συμβούν από μια απότομη στροφή ή την ανύψωση κάποιου πράγματος σε ακατάλληλη στάση, ή την ανύψωση μεγάλου βάρους, ή από υπερβολική διάταση. Τέτοιες κινήσεις μπορεί επίσης να προκαλέσουν μυϊκούς σπασμούς (ακούσια μυϊκή σύσπαση), που επίσης μπορεί να είναι επώδυνοι.

Ο εκφυλισμός του μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μια από τις πιο κοινές μηχανικές αιτίες του πόνου της μέσης και συμβαίνει όταν οι συνήθως ελαστικοί δίσκοι χάνουν την ελαστικότητά τους ως μέρος της κανονικής διαδικασίας γήρανσης. Σε μια υγιή μέση, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι παρέχουν ύψος και επιτρέπουν κάμψη, έλξη και στρέψη της κάτω ράχης. Καθώς οι δίσκοι εκφυλίζονται, χάνουν την ικανότητα τους να απορροφούν.

Κήλη ή ρήξη μεσοσπονδύλιου δίσκου. Όπως είπαμε, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους και ουσιαστικά απορροφούν τους κραδασμούς της σπονδυλικής στήλης. Κάθε δίσκος είναι σκληρός από έξω (ονομάζεται ινώδης δακτύλιος) και εσωτερικά περιέχει ένα μαλακό πυρήνα, που ονομάζεται πηκτοειδής πυρήνας. Η κήλη του δίσκου δημιουργείται όταν δίσκος παραμορφώνεται σαν αποτέλεσμα μεγάλης συμπίεσης και διογκώνεται προς τα έξω πιέζοντας κάποιο νεύρο. Ρήξη συμβαίνει όταν ο σκληρός δακτύλιος σχιστεί και ο πυρήνας από το εσωτερικό του δίσκου γλιστρήσει μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέσει κάποιο νεύρο. Εκτός από την μηχανική πίεση, ο πηκτοειδής πυρήνας ερεθίζει και με χημικούς τρόπους τα νεύρα, προκαλώντας φλεγμονή και πόνο.

Η ριζίτιδα και η ριζοπάθεια σαν όροι χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τη συμπίεση της ρίζας ενός νεύρου στο νωτιαίο μυελό ή πολύ κοντά σε αυτόν. Ο αγγλικός όρος είναι Radiculitis για τη ριζίτιδα και υποδηλώνει φλεγμονή. Ο αγγλικός όρος για τη ριζοπάθεια είναι Radiculopathy και δηλώνει απουσία φλεγμονής. Και οι δύο όροι περιγράφουν μια κατάσταση που προκαλείται από συμπίεση, φλεγμονή και / ή τραυματισμό μιας ρίζας νωτιαίου νεύρου. Η πίεση στην ρίζα του νεύρου έχει ως αποτέλεσμα πόνο, μούδιασμα ή αίσθηση μυρμηγκιάσματος που ταξιδεύει ή ακτινοβολεί σε άλλες περιοχές του σώματος που εξυπηρετούνται από το εν λόγω νεύρο. Η ριζίτιδα/ριζοπάθεια μπορεί να συμβεί λόγω σπονδυλικής στένωσης ή όταν ένας δίσκος με κήλη ή ρήξη συμπιέζει τη ρίζα του νεύρου.

Η σπονδυλολίσθηση είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένας σπόνδυλος της κάτω ράχης γλιστρά έξω από την κανονική θέση του, πιέζοντας τα νεύρα που εξέρχονται από τη σπονδυλική στήλη.

Η σπονδυλική στένωση είναι μια στένωση της σπονδυλικής στήλης που ασκεί πίεση στο νωτιαίο μυελό και τα νεύρα. Μπορεί να προκαλέσει πόνο ή μούδιασμα στο περπάτημα και με την πάροδο του χρόνου οδηγεί σε αδυναμία στα πόδια καθώς και απώλεια αισθήσεων σε αυτά.

Οι σκελετικές ανωμαλίες περιλαμβάνουν σκολίωση, κύφωση, δηλαδή καμπυλότητα της σπονδυλικής στήλης που συνήθως δεν προκαλεί πόνο μέχρι τη μέση ηλικία και λόρδωση, μια ασυνήθιστα έντονη καμάρα στο κάτω μέρος της μέσης. Επίσης στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και γενετήσιες ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης.

Ο πόνος στη μέση σπάνια σχετίζεται με σοβαρές υποκείμενες παθήσεις, αλλά όταν συμβαίνουν αυτές οι καταστάσεις απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα. Οι σοβαρές υποκείμενες παθήσεις περιλαμβάνουν:

Λοίμωξη: Οι λοιμώξεις δεν αποτελούν κοινή αιτία πόνου στην μέση. Ωστόσο, μια λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει πόνο όταν εμπλέκει τους σπονδύλους, μια κατάσταση που ονομάζεται οστεομυελίτιδα. Επίσης μπορεί να προσβάλει τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, ή τις αρθρώσεις που συνδέουν την κατώτερη σπονδυλική στήλη με τη λεκάνη.

Οι όγκοι είναι σχετικά σπάνια αιτία πόνου στην μέση. Σε κάποιες λίγες περιπτώσεις, ένας όγκος μπορεί να εμφανιστεί πρωταρχικά στην μέση, αλλά, συχνότερα, εμφανίζεται εκεί ως αποτέλεσμα καρκίνου που έχει εξαπλωθεί από άλλα μέρη του σώματος.

Το σύνδρομο ιππουρίδας ή ιππουριδική συνδρομή (cauda equina syndrome – CES) αποτελεί μία από τις πιο επείγουσες καταστάσεις της Χειρουργικής της Σπονδυλικής Στήλης. Εμφανίζεται λόγω συμπιεστικών φαινομένων στις οσφυϊκές και ιερές νευρικές ρίζες, ενώ η συμπτωματολογία περιλαμβάνει διαταραχές ούρησης και εντερικού ελέγχου. Μπορεί να προκύψει μόνιμη νευρολογική βλάβη εάν το σύνδρομο αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Τα ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής εμφανίζονται όταν το μεγάλο αιμοφόρο αγγείο που προμηθεύει αίμα στην κοιλιακή χώρα, τη λεκάνη και τα πόδια αυξάνεται ασυνήθιστα. Ο πόνος στην μέση μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι το ανεύρυσμα γίνεται όλο και μεγαλύτερο και ότι πρέπει να αξιολογηθεί ο κίνδυνος ρήξης.

Οι πέτρες στα νεφρά μπορεί επίσης να προκαλέσουν οξύ πόνο στο κάτω μέρος της μέσης, συνήθως στη μία πλευρά.

Άλλες υποκείμενες παθήσεις που προδιαθέτουν σε οσφυαλγία περιλαμβάνουν:

Οι φλεγμονώδεις ασθένειες των αρθρώσεων, όπως η αρθρίτιδα, συμπεριλαμβανομένης της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας καθώς και της σπονδυλίτιδας, μιας φλεγμονής των σπονδύλων, μπορούν επίσης να προκαλέσουν πόνο στην μέση. Η σπονδυλίτιδα ονομάζεται επίσης σπονδυλαρθρίτιδα ή σπονδυλοαρθροπάθεια.

Η οστεοπόρωση είναι μια μεταβολική οστική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από προοδευτική μείωση της οστικής πυκνότητας και αντοχής,=

Η ενδομητρίωση είναι η συσσώρευση του ιστού της μήτρας σε μέρη έξω από τη μήτρα.

Ινομυαλγία, ένα πολύπλοκο σύνδρομο χρόνιου πόνου, αυτοάνοσης αιτιολογίας που περιλαμβάνει εκτεταμένο μυϊκό πόνο και κόπωση.

Πότε ένας πόνος στη μέση θεωρείται ανησυχητικός;

Όπως προαναφέραμε, υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις που η πόνοι στη μέση μπορεί να υποδηλώνουν ένα πιο σοβαρό πρόβλημα υγείας. Εάν παράλληλα με τους πόνους στη μέση σας διαπιστώσετε και απότομη απώλεια βάρους θα πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα. Δεν είναι λίγες οι φορές, που τα ξαφνική και απότομη απώλεια βάρους σε συνδυασμό με πόνους στη μέση οφείλονται σε όγκο στη σπονδυλική στήλη. Ο όγκος αυτός μπορεί να οδηγήσει στην αποδυνάμωση των σπονδύλων και κατά συνέπεια σε έντονους πόνους και κατάγματα.

Ένα επίσης σοβαρό πρόβλημα υγείας μπορεί να διαπιστωθεί από τον συνδυασμό πόνων στη μέση και στο στομάχι. Αν και τις περισσότερες φορές οι συνδυασμός αυτός μπορεί να είναι τυχαίος και να οφείλεται σε συνηθισμένα αίτια, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο για μια πιο σοβαρή κατάσταση, όπως ένα ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής. Ένα ανεύρυσμα μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρό πρόβλημα, απειλητικό ακόμη και για τη ζωή ενός ανθρώπου. Προκειμένου λοιπόν να προλάβετε τα χειρότερα, καλό θα ήταν να πραγματοποιήσετε μια επίσκεψη στο γιατρό προκειμένου να σιγουρευτείτε ότι κάτι τέτοιο δεν υφίσταται.

Επίσης, ανησυχητικό είναι και όταν οι πόνοι στη μέση συνδυάζονται με ουρολογικές και γαστρεντερικές διαταραχές. Αν ταυτόχρονα με τους πόνους στη μέση διαπιστώσετε και αδυναμία ελέγχου της ουροδόχου κύστης και του εντέρου, αδυναμία και μούδιασμα στα πόδια, θα πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα τον γιατρό σας. Πολύ πιθανόν να οφείλεται στο σύνδρομο της ιππουριδικής συνδρομής, το οποίο περιγράψαμε παραπάνω.

Τέλος, αν ο πόνος συνοδεύεται και με πυρετό ή άλλα «περίεργα» συμπτώματα, όπως οιδήματα (πρήξιμο) στις αρθρώσεις, πόνο και σε άλλα μέρη του σώματος, καλό θα ήταν να επισκεφθείτε έναν ειδικό Ιατρό.